Tin tức

1. Giới thiệu Nhân tiện đang ngồi làm slide chuẩn bị thuyết trình ở Hội nghị xử lý bề mặt Hàn Quốc - The Korean Institute of Surface Engineering với tựa đề “Chemical Conversion Coatings on Al and Mg Alloys” nên em viết luôn thêm một bài viết sâu hơn về chủ đề này bởi nội dung trình bày trong các bài trước về chromate hóa nhôm còn khá sơ sài. Anh chị em có thể xem lại một số bài viết trước của em về lớp phủ hóa học nói chung: “Bài 9 - Lớp phủ hoá học, Chemical Conversion Coatings” ở link: https://ngvanphuong.blogspot.com/2019/10/bai-9-lop-phu-hoa-hoc-chemical.html hay bài viết “Bài 13 - Xử lý bề mặt hợp kim Magie (Mg alloy)” ở link: https://ngvanphuong.blogspot.com/2019/12/bai-13-xu-ly-be-mat-hop-kim-magie-mg.html

Giới thiệu Trước đây, em đã có hai bài viết, một là “Giới thiệu về hợp kim magnesium (Magie, Magnesium alloy)” và hai là “Lớp phủ hoá học, Chemical Conversion Coatings”. Anh chị em có thể tìm đọc lại ở hai link này: http://ngvanphuong.blogspot.com/2019/09/gioi-thieu-ve-hop-kim-magnesium-magie.html http://ngvanphuong.blogspot.com/2019/10/bai-9-lop-phu-hoa-hoc-chemical.html

Giới thiệu Lớp phủ hoá học, chemical conversion coatings (CCC) là phương pháp xử lý thụ động hoá bề mặt vật liệu thông qua các phản ứng hóa học giữa nền và dung dịch chứa các chất có khả năng thụ động hóa để hình thành các lớp phủ (coatings) có khả năng chống ăn mòn. Đây là phương pháp có giá thành rẻ, vận hành thường đơn giản và dễ dàng để thụ động hoá các bề mặt hợp kim nhôm, thép carbon, magnesium… CCC được sử dụng nhiều trong công nghiệp cơ khí, xe hơi, chế tạo vật liệu, smartphone… Có nhiều loại lớp phủ được phát triển và sử dụng các hợp chất của chromium, phosphate, zinc, titanium, molybdenum, zirconium, calcium, aluminum, vanadium, potassium, cerium, nickel, manganese…

Để bớt nhàm chán khi có 3 bài liên tục về mạ hóa nickel (EN), trước khi viết các bài tiếp theo về EN thì em tranh thủ giới thiệu tới anh chị em một chủ đề khác, chắc cũng khá xa lạ với anh chị em ở Việt Nam, chủ đề về hợp kim magie (Mg alloys). Hợp kim Mg, trong thời gian tới có thể là xu hướng vật liệu mới để sử dụng làm bộ khung bên trong của điện thoại, hay sử dụng nhiều trong các chi tiết của xe hơi, do đó, em giới thiệu sơ sơ trước, để anh em lúc café trà chén có thêm món để vui. Bài viết này chỉ sơ qua về một số vấn đề liên quan tới hợp kim Mg, ứng dụng của nó và các phương pháp xử lý bề mặt.

Gần đây mình có nhận được câu hỏi về mạ hóa học niken “tại sao có tài liệu cho rằng điều chỉnh pH của dung dịch mạ hóa học niken bằng K2CO3 thì cho độ ổn định tốt hơn so với NH3?” Để làm sáng tỏ vấn đề này mình đã thiết kế thí nghiệm để tìm hiểu cụ thể. Trước hết, nói lại về dung dịch mạ hóa học niken, các nhà sản xuất thường thiết kế theo kiểu 3-type hoặc 4-type. 3 và 4 ở đây là loại hóa chất đi cùng nhau, thường ký hiệu là M, A, B, C. M thường chứa chất tạo phức, chất khử; A chứa ion Ni2+, thường là NiSO4; B chứa chất khử NaH2PO2; và C chứa chất điều chỉnh pH.

1. Giới thiệu Mạ hóa học nickel (electroless nickel, EN) rất đa dạng trong đó phổ biến nhất ở dải nhiệt độ 85-90 oC với pH 4.6-5.0. Lớp mạ hóa nickel cho ra đa dạng các hàm lượng P và có khả năng chống ăn mòn rất tốt, độ cứng cao nên được sử dụng ở nhiều ứng dụng khác nhau. Tuy nhiên, trong một vài trường hợp cần mạ nickel nhưng ở nhiệt độ thấp hơn dải cơ bản, ví dụ các thiết bị kết nối đúc MID (Molded Interconnect Devices) hay mạ antena điện thoại, GPS… yêu cầu nhiệt độ dung dịch mạ hóa nickel ở dải khoảng 60-65 oC; hay lớp mạ lót tạo lớp dẫn điện cho nền nhựa ABS, PC/vải/polymer yêu cầu mạ ở nhiệt độ thấp hơn 40 oC.

Giới thiệu Khi nói tới mạ hóa học nickel, hầu hết anh chị em bên Việt Nam chỉ biết tới mạ dạng NiP, tức là mạ hóa nickel sử dụng NaH2PO2 là chất khử. NiP được sử dụng rộng rãi và phổ biến nhất trong rất nhiều ngành công nghiệp, từ cơ khí, điện tử, gia dụng... Hôm trước, có một câu hỏi trong nhóm Hiệp hội xử lí bề mặt vật liệu là một số công ty có sử dụng borax trong dung dịch mạ hóa, vậy borax đó có tác dụng như thế nào trong dung dịch mạ hóa? Trả lời bình luận, em có cho là việc sử dụng borax có khả năng nhằm kết tủa một lượng boron (B) nhỏ kèm theo lớp mạ làm tăng độ cứng. Tuy nhiên, còn băn khoăn thì phải tìm câu trả lời vì hiện tại công ty bên em cũng không sử dụng borax trong các dung dịch mạ hóa nickel.

Giới thiệu Mạ hóa nickel – composite Mạ hóa nickel có rất nhiều ứng dụng. Về cơ bản, mạ hóa hợp kim/phức hợp nickel có thể chia ra các nhóm như: (1) nhóm để làm lớp phủ bảo vệ, tăng cường khả năng chống ăn mòn bao gồm: Ni–P, Ni–P–Mo, Ni–Sn–P, Ni–Cu–P; (2) Nhóm làm tăng cường khả năng chống mài mòn bao gồm: Ni–B, Ni–B–Tl, Ni–B–Mo, Ni–B–Sn, Co–P, Ni–P–SiC, Ni–P–WC, Ni–P-PTFE; (3) Nhóm có từ tính bao gồm: Au–Ni, Ni–Co–P, Ni–Co–B, Ni–Fe–P…

Hôm nay là ngày cuối cùng của năm 2019. Em thì cũng thư thả, ngồi nhâm nhi café ngồi ngẫm nghĩ lại một năm đã qua và những chặng đường của năm mới. Em cũng post lên nhóm bài viết cuối cùng trong năm nay. Thời gian này, em xin chúc các Thày cô, các anh chị em trong nhóm và gia đình luôn mạnh khỏe và vững tay chèo đưa công ty phát triển cao hơn, xa hơn.

Trước đây, em đã viết một bài về quy trình mạ trên các thiết bị kết nối đúc (MID), ở link: http://ngvanphuong.blogspot.com/2019/11/bai-11-quy-trinh-ma-cac-thiet-bi-ket.html, trong đó có một phần là mạ hóa học đồng cho các đường mạch dẫn, trước khi mạ lớp nickel bảo vệ. Đó cũng là một trong số những ứng dụng của mạ hóa học đồng.

Em đã trở lại ạ, mấy hôm vừa rồi em tải được cuốn Mạ Kền – Lý thuyết và ứng dụng của thày Trần Minh Hoàng, nên dành mấy ngày để đọc và ngẫm hết cuốn đó để tiếp thu những kiến thức của thế hệ cha ông để lại, xem mình đang có gì và nên viết gì tiếp theo. Hôm trước, em cũng được trao đổi một xíu với Thày Hoàng qua tin nhắn Facebook, dù Thày đã 85 tuổi nhưng vẫn còn rất minh mẫn, nhắn tin vẫn không lệch chữ nào. Thày cũng đã dành tâm huyết cả cuộc đời cho ngành điện hoá và mạ điện, xin được kính chúc Thày luôn khoẻ mạnh và vui vẻ tuổi già bên con cháu.

Em đã giới thiệu về mạ hóa nickel (EN-Electroless nickel) đã nhiều, trong bài này, em xin giới thiệu về ứng dụng của EN sử dụng trong một số quy trình và sản phẩm công nghiệp. Với bài viết này, em mong rằng các anh chị em ở Việt Nam có thể tham khảo về các ứng dụng rộng rãi của EN, từ đó có thể coi đây như là một giải pháp để xem xét trong quy trình của mình.